2014考研院校解读：切勿依赖院校排名
| Гватемала Республикасы ис. República de Guatemala | |||||
| |||||
| ?ран: ?Libre Crezca Fecundo (исп. Бос ж?не бай ?с?м)? | |||||
| ?н?ран: ?Guatemala Feliz? | |||||
.svg)
| |||||
| Тарихы | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Т?уелс?зд?к к?н? | 15 ?ырк?йек 1821 жыл (Испаниядан) | ||||
| Мемлекетт?к ??рылымы | |||||
| Ресми т?л? | испан т?л? | ||||
| Елорда | Гватемала | ||||
| ?р? ?аласы | Гватемала | ||||
| ?к?мет т?р? | Президентт?к республика | ||||
| Президент? Вице-президент? |
Джимми Моралес Хафит Кабрера | ||||
| Географиясы | |||||
| Жер аума?ы ? Барлы?ы ? % су бет? |
?лем бойынша 105-ш? орын 108 889 км2 0,4 | ||||
| Ж?рты ? Сарап (2018) ? Ты?ызды?ы |
▲ 17 263 239[1] адам (67-ш?) 129 адам/км2 (85-ш?) | ||||
| Экономикасы | |||||
| Ж?? (А?Т) ? ?орытынды (2018) ? Жан басына ша??анда |
145,249 млрд.[1] $ (75-ш?) 8,413[1] $ (118-ш?) | ||||
| Ж?? (номинал) ? ?орытынды (2018) ? Жан басына ша??анда |
79,109 млрд.[1] $ (68-ш?) 4,582[1] $ (103-ш?) | ||||
| АДИ (2019) | ▲ 0,650 (орташа) (128-ш?) | ||||
| Этнохороним | Гватемалалы?тар, гватемалалы? | ||||
| Валютасы | Гватемала кетсалы | ||||
| ?осымша м?л?меттер | |||||
| Интернет ?йш?г? | .gt | ||||
| ISO коды | GT | ||||
| ХОК коды | GUA | ||||
| Телефон коды | +502 | ||||
| Уа?ыт белдеулер? | UTC?6:00 | ||||
Бас?а ма?ыналар ?ш?н Гватемала (айры?) деген бетт? ?ара?ыз.Гватемала(ис. Guatemala) Гватемала Республикасы (ис. República de Guatemala [re?puβlika ee ?wate?mala]) — Орталы? Америкада орналас?ан мемлекет. Жер аума?ы – 109 мы? км2. Хал?ы 10,6 млн. (1995). Астанасы — Гватемала ?.
Т?р?ындары, нег?з?нен, киче-майя тайпаларына жататын ?нд?стер мен метистер. Ресми т?л? — испан т?л?. Т?р?ындары католиктер, б??ан ?оса протестанттар да кездесед?. Елд? президент бас?арады. За? шы?арушы органы — б?р палаталы ?лтты? конгресс.
Жер?н?? к?пш?л?к б?л?г? таулы-?ыратты. Кен байлы?тарына (хром, марганец, алтын, к?м?с, т.б.) бай. Климаты субэкваторлы?, мусонды?. Тау жоталарында орт. температура 15 — 20°С, жазы? жерлерде 23 — 27°С. Жауын-шашынны? орташа м?лш. 500 — 1000 мм, тау б?ктерлер?нде 3500 мм-ге дей?н жетед?. Жер?н?? 50%-?н ?алы? орман алып жатыр.
?аз?рг? Гватемала аума?ын ерте заманда ?нд?с тайпалары ?оныстан?ан. Орта ?асырларда майя тайпасыны? жо?ары дамы?ан м?дениет? бол?ан. Елд? 1524 — 24 жылдары испан отаршылары басып алды. ?лт-азатты? ?оз?алысы н?тижес?нде 1821 ж. 15 ?ырк?йекте Гаусс т?уелс?з мемлекет болып жарияланды. 19 ?-ды? ая? кез?нен елге Америка капиталы ?стемд?к ж?рг?зд?. 1957 ж. аграрлы? реформалар барысында к?птеген к?с?порындар мемлекет менш?г?не алынды. 1954 — 85 жылдар аралы?ында Гватемалада жи?-жи? ?скери т??кер?стер болып, б?рнеше ?к?мет ауысты. ?лтты? революциялы? б?рл?к ?йымы мен ?к?мет ?скерлер? арасында?ы 30 жыл?а созыл?ан ?арулы ?а?ты?ыстар 1996 ж. желто?сан айында то?татылды. Гватемала — артта ?ал?ан аграрлы ел. Т?р?ындарды? 65%-? а.ш-нда е?бек етед?. Нег?зг? ?н?мдер? — кофе, ?ант ?амысы, ма?та, банан. Кен байлы?тарыны? к?пт?г?не ?арамастан, оны ?нд?ру нашар дамы?ан. Халы? т?тынатын тауарлар шет елден ?кел?нед?. Ел экономикасына шет ел капиталы ?стемд?к ж?рг?зед?. Ж?мыссызды? ?те жо?ары де?гейде (40%). Гватемала — Б??, Латын Америкасы елдер? экон. ода?ы, т.б. к?птеген халы?ар. ?йымдар?а м?ше. Нег?зг? сауда сер?ктестер?: А?Ш, Орт. Америка елдер?, Жапония, Германия, Мексика.
